De claim
Ik eiste de betaling van mijn deel van uit het reservefonds verdwenen gelden. Met verdwenen gelden bedoel ik gelden die blijkens de jaarrekening aan het reservefonds zijn onttrokken, maar die niet als inkomsten in de jaarrekening zijn opgenomen. Een creative variatie hierop van de VvE was het creëren van een negatief reservefonds.
Het verweer
De VvE stelt voor het ene geval dat de uit het reservefonds onttrekken gelden zijn aangewend voor de reparatie van een dak en legt een factuur over, alsmede een deel van het kasverslag. De financiële rapportage noemt het bedrag als kosten en als inkomsten, en stelt de inkomsten bron als “vrijgevallenâ€. Als het is vrijgevallen betekent het niet dat het uit het reservefonds is onttrokken. Het lijkt erop dit bedrag door de VvE voorgeschoten aan, en terugontvangen van de betreffende eigenaar. In elk ander geval had het als kosten in de jaarrekening dienen te staan. Vrijval is een bijzonder rare term in deze VvE waar bijna elke kostenpost een andere kostenverdeling heeft, dit verstrekt het argument dat dit een persoonlijke kostenpost was voor een van de eigenaren die door de VvE is voorgeschoten - dat verklaart ook het uitblijven van de kosten uit de jaarrekening.
Voor wat betreft het negatieve reservefonds stelt de VvE dat dit eerder zou moeten leiden tot een terugbetalingsverplichting van de leden.
Het oordeel
De rechter oordeelt dat voor wat betreft de ‘onderhoudswerkzaamheden’ ik binnen een maand middels een vernietigingsverzoek duidelijkheid had moeten eisen omdat dit een procedureel probleem zou zijn. Voor wat betreft het negatieve reservefonds is de rechter het met de VvE eens dat dit eerder tot een bijstorting van de leden ter aanzuivering zou moeten leiden. Daarmee wijst hij beide vorderingen af.
Waarom de rechter beter zou moeten weten.
Allereerst verzoek ik van de VvE geen uitleg, ik had de VvE gewezen op het onttrekken van geld blijkens de jaarrekening, en haar de mogelijkheid gegeven deze te corrigeren. Het jaarverslag bewijst eenvoudig dat mij dat geld toekwam, en als het jaarverslag incompleet is (wat de rechter veronderstelt) dan is dat voor rekening van de VvE. Verder als er een reservefonds is van 20.000 Euro en in het volgende jaar daarnaast een tweede “reservefonds" van -10.000 Euro betekent dit gewoon dat het totaal reservefonds met 10.000 is afgenomen. En geld dat uit het reservefonds wordt weggehaald moet de VvE als inkomsten melden.
Dit begrijpt de rechter blijkbaar niet.
Een reservefonds (officiële naam reserveringsfonds) bestaat uit gelden van de appartementseigenaren in beheer van de VvE. Noteer dat het geld eigendom is van de eigenaren, daarom dienen die aan de belastingdienst te melden wat hun aandeel in het fonds is.
Wanneer de VvE (het bestuur of administrator) geld uit het reservefonds haalt, moet dat als inkomsten van de VvE worden opgenomen in de jaarrekening. Het is in feite niets anders dan een bijdrage van de leden aan de VvE, alleen uit een fonds dat door de VvE wordt beheerd. Ook als geld uit een reservefonds direct wordt betaald aan een leverancier dient dit als inkomsten van de VvE te worden vermeld - de rekening die met de betaling wordt voldaan is uiteraard een kostenpost voor de VvE. Dat vermijdt een valse verdeling wanneer de kosten onder andere verdeling vallen dan het reservefonds.
In mijn geval verdween zo’n 19.000 Euro uit het reservefonds zonder dat dit werd aangemerkt als inkomsten. Dat betekent dat dit geld niet aan de VvE ten goede is gekomen en dat kan alleen als het is terugbetaald aan de leden (of als het is gebruikt voor andere niet-VvE uitgaven). Ik heb de jaarrekening niet bestreden, ik heb de jaarrekening juist gevolgd. De door de VvE geleverde factuur is irrelevant, die onderbouwt hooguit een deel van de kosten van de VvE. Door de kosten niet als VvE kosten te noemen heeft de VvE zelf bewezen dat dit geen VvE-kosten waren (maar kosten van een individuele eigenaar).
Hoewel in deze zaak het genoemde negatieve reservefonds een lager bedrag was dan een positief reservefonds en aldus gewoon een vermindering van het geld in het reservefonds betekende wil ik in algemene zin nog wel ingaan op dit belabberde idee.
Het creëren van een negatief reservefonds betekent dat de VvE zich fictieve bijdragen van de leden toerekent, in strijd met de werkelijkheid. De VvE heeft mogelijk een schuld op zich genomen voor het betalen van kosten, wat in strijd is met artikel 4.4 van het huishoudelijk reglement dat stelt dat een tekort in de exploitatierekening door de leden binnen een maand dient te worden betaald (ieder naar aandeel in het tekort).
Dat een negatief reservefonds tot een betalingsverplichting van de leden zou leiden is op zich juist, daarom kan dit ook alleen gepaard gaan met de vermelding van de navenante bijdragen van de eigenaars naar hun aandeel in de jaarrekening. Wanneer de VvE de bijdrage uit de jaarrekening weglaat maar opeens een negatief reservefonds creëert dan heeft de VvE een schuld van de leden gecreëerd, zonder dat de leden daarvoor geld hebben ontvangen. Het is alsof je een hypotheek krijgt, maar niet de beschikking over het geld om het huis mee te betalen.
Als dit alles moeilijk te bevatten is voor een rechter, dan betekent het des te meer dat er aparte kamer dient te zijn voor VvE zaken. Uit het reservefonds van mijn VvE is in twee jaar 19.000 Euro verdwenen zonder verantwoording in het jaarverslag.
Fraude in VvE’s is een bron van zorg, en met rechters die zo weinig begrip hebben van hetgeen de exploitatierekening van de VvE dient te verklaren wordt dit alleen maar erger. Het is ook bijzonder onpasselijk in de 21ste eeuw waarin transparantie en verantwoording van instanties een centrale plek in de maatschappij inneemt, dat de rechter het belang hiervan totaal niet in ziet. |